Hoofdstuk 2 Waar staat de school voor?

2.1 Missie/visie

Op de St. Jozefschool zijn ontwikkeling en welzijn onze uitgangspunten. Het is onze uitdaging om – in de samenwerking binnen de dynamische kind-ouder-school driehoek – een optimale ontwikkeling te behalen. Daarbij worden leerlingen op verschillende niveaus begeleid en leren zij kritisch en oplossingsgericht denken en samenwerken. Wij stimuleren leerlingen in de ontwikkeling van hun kwaliteiten en talenten. Leerlingen komen met plezier naar school in een veilige leeromgeving. Zij durven fouten te maken en leren omgaan met tegenslag en succes. Hierdoor zijn onze leerlingen zelfstandig en zelfredzaam. Onze missie wordt geconcretiseerd in vier belangrijke waarden die onze visie vormen. Deze waarden zijn Verbinding, Respect, Verantwoordelijkheid en Inspiratie.

Verbinding

De St. Jozefschool is een verbindende schakel in de gemeenschap. Wij werken nauw samen met ouders, leerlingen en de omgeving. Wij streven naar partnerschap tussen ouders en school in de opvoeding en ontwikkeling van de leerling. Een leerling heeft optimale groeimogelijkheden wanneer de relaties binnen de driehoek onderling in evenwicht zijn. Wij leren leerlingen samenwerken, relaties aangaan, elkaar steunen en helpen en initiatieven nemen binnen een kindvriendelijke leeromgeving.

Respect

Wij hechten waarde aan ons dorpse karakter en onze rustige, gezellige sfeer. Leerlingen op de St. Jozefschool voelen zich veilig, prettig en uitgedaagd. Wij gaan respectvol en beleefd met elkaar om en hebben aandacht voor de ander.

Verantwoordelijkheid

Samen zijn wij de St. Jozefschool. Wij leren leerlingen omgaan met verantwoordelijkheden op school-, groeps- en individueel niveau. Wij helpen hen toegroeien naar eigenaarschap nemen voor hun eigen welzijn en ontwikkeling. Leerkrachten en ouders zijn ieder vanuit eigen verantwoordelijkheid betrokken bij de begeleiding van de leerling met als doel optimale groei op eigen niveau. Wij leren leerlingen keuzes maken en kritisch denken. Zij krijgen de ruimte grenzen te ontdekken en verleggen van hun eigen kunnen door te presteren, fouten te durven maken en daarvan te leren.

Inspiratie

Leerlingen krijgen ruimte om te bewegen, ontspannen, ontdekken en interesses te ontplooien met oog op de toekomst. Wij bieden een breed aanbod; een gevarieerde manier van werken zowel digitaal als schriftelijk, talentontwikkeling en projecten met zaakvakken en techniek. Alle partners binnen de dynamische driehoek willen elkaar inspireren en elkaars talenten benutten. De houding die daarvoor nodig is, is openstaan voor leren, op welk moment en met wie dan ook.

De uitwerking van de missie en visie is dagelijks zichtbaar op school. De school is vanuit deze missie en visie op zoek naar wat beter kan en gaat hiermee aan de slag.

2.2 Burgerschap

Onze leerlingen groeien op in een steeds complexere, pluriforme maatschappij. Wij vinden het van belang om onze leerlingen voor te bereiden door brede kennis en vaardigheden vanuit onze visie mee te geven. In onze visie staan de kernwaarden verbinding, respect, verantwoordelijkheid en inspiratie centraal. Wij vinden het belangrijk dat leerlingen op een bewuste manier in het leven staan, waarbij ze niet alleen respect hebben voor anderen en andersdenkenden, maar ook naar anderen omzien. In onze school is iedereen welkom en wij leren onze leerlingen goed samen te leven en samen te werken met anderen. Wij willen leerlingen een verantwoordelijkheidsbesef meegeven dat op een positieve en actieve manier bijdraagt aan de samenleving.

2.3 Identiteit

Onder identiteit verstaan we bij WSKO het antwoord op de vraag ‘wie zijn we, waar staan we voor, waar herken je een WSKO-school aan?’. We vatten identiteit dus breed op. Waar we voor staan is terug te vinden in ons strategisch beleidsplan.

Onze identiteit geeft onze organisatie kleur, zowel naar binnen toe (ouders, professionals, leerlingen) als naar buiten toe in samenwerkingen en partnerschappen. We zijn er trots op onze eigenheid als (katholieke) organisatie te mogen delen en uitstralen en daarmee samenwerkingen en partnerschappen te verrijken! 

Onze integrale schoolleiders zijn inspirator, verbinder en facilitator van onze identiteit. Zij verbinden door hun persoon het niveau van de individuele scholen en het niveau van de organisatie als geheel. We maken de vertaling van onze identiteit naar ons handelen Onze professionals initiëren aandacht voor identiteit, maar zijn ook deelnemers aan de gesprekken en de ontwikkeling. 

Binnen de brede identiteit stelt zich de vraag naar hoe we onszelf als katholieke organisatie verstaan. Dit kunnen we in drie kernwoorden weergeven: WORTELS – SAMEN – ERVAREN. 

Wortels
We hebben onze wortels in de katholieke traditie. Het is belangrijk goed geworteld te zijn en ergens bij te horen. Vanuit die grondslag staan we open voor en gaan we in dialoog met iedereen, op weg naar een zo kleurrijk mogelijke school. We zoeken actief naar samenwerking en verbinding vanuit het bewustzijn van onze eigen kleur en de wortels daarvan. Ons zelfbewustzijn is het begin van verbinding en ontmoeting, niet van polarisatie. 

Dat betekent dat de verhalen en de waarden uit die traditie ons gevoed hebben en ons (mede) gemaakt hebben tot wie wij als organisatie zijn. We willen in verbinding blijven staan met de bronnen van deze traditie en deze ook meegeven aan de kinderen. Dit doen we in onze keuze voor een verhalende identiteitsbenadering. In verhalen licht op wat van waarde is. Kinderen kunnen hun eigen levenservaringen spiegelen aan gebeurtenissen uit verhalen. We zetten er actief op in kinderen in aanraking te brengen met verschillende verhalen, uit de Bijbel en uit verschillende tradities.

Samen
De wereld ontdekken doen we binnen WSKO. Wij zijn immers die wereld omdat binnen onze scholen iedereen welkom is en we een afspiegeling zijn van de samenleving. Die diversiteit willen we vieren. We maken niet alleen deel uit van het sociale weefsel in onze lokale gemeenschappen, maar nemen er ook een actieve rol in op. Daarin zijn ouders onze eerste partners. 

Wij zien het kind. Als katholieke organisatie hanteren we een positief mensbeeld. Bij ons mag je zijn wie je bent. Dat betekent dat we waardering hebben voor iedereen en voor ieders talenten, bijdragen en gaven. Iedereen is gelijkwaardig. Binnen de gemeenschap die we samen vormen, krijgt ieder wat hij/zij nodig heeft om zich te ontwikkelen. Hierbij hoort ook dat vergeving en nieuwe kansen mogelijk zijn. 

Op onze scholen bieden we oefenplekken om samen mens te worden. We oefenen actief met naastenliefde, verantwoordelijkheid nemen voor onszelf en elkaar, volhouden, iedereen welkom heten. We gaan uit van verbondenheid en solidariteit, zowel binnen de eigen school, tussen onze scholen en wereldwijd. 

Ervaren
We nemen tijd voor wat belangrijk is in het leven en voor wat we willen uitdragen. Levensvragen stellen, echte ontmoeting, een gesprek voeren, verhalen vertellen maar ook vieren en rituelen horen bij onze identiteit. Daarbij hechten we er waarde aan dat we weten welk feest we vieren, en zoeken we actief naar de verschillende lagen in verhalen. 

Omgaan met levensvragen is een belangrijk onderdeel van het ruimte geven aan de levensbeschouwelijke dimensie van ons onderwijs. Kinderen stellen van nature vragen, met name op momenten van onderbreking: wanneer er ons in het leven iets toevalt of overkomt. We geven ruimte aan de levensvragen die dan gesteld worden, zonder ze eenduidig te willen beantwoorden. Als nieuwsgierige professionals zijn we ertoe uitgerust het gesprek te stimuleren, vanuit aanleg en interesse of door het volgen van een scholing. We herkennen kansen om het gesprek te voeren en organiseren gesprekken waarin we elkaars waarde zien en meerstemmigheid oefenen. 

We laten ons inspireren door de katholieke traditie, waarin verwondering over het onverklaarbare, dankbaar zijn en offers brengen, het ontwikkelen van kracht – in het bijzonder in moeilijke situaties – door de eeuwen heen voorgeleefd en doorgegeven zijn.

2.4 De identiteit in de dagelijkse praktijk

Op de St. Jozefschool is de katholieke identiteit dagelijks zichtbaar:

Uiterlijke herkenbaarheid

• de naam Sint Jozefschool
• kruisbeelden en beelden
• Kerst- en Paasprojecten
• voor iedere groep een activiteit met de kerk, passend bij de belevingswereld.
• vieren en rouwen
• vastenproject (geïnitieerd vanuit het bisdom)

Catechese

We gebruiken de methode Trefwoord waar diverse thema’s de revue passeren:

• goed en kwaad / pesten / waarden en normen / maatschappij
• echt geluk/ geboorte (Kerst) / verjaardag / successen van de school
• lijden / ziekte / dood (Pasen) / met verlies omgaan / verdriet
• wezen van de mens / jij en ik / het gezin, familie / vriendschap
• maatschappij / natuur / de omgeving / milieu / communicatie
• het geloof / steun / troost / hoop

Identiteit en goed burgerschap

In de catecheselessen, maar ook in de andere vakken, zoals de zaakvakken, komen burgerschaphema’s aan de
orde. De katholieke normen en waarden in relatie tot mens en maatschappij komen in de catecheseprojecten
expliciet aan bod. Thema’s als mensenrechten, vrede en veiligheid, emancipatie, duurzaamheid, respect, discriminatie, burgerzin, burgerrechten en -plichten komen zowel aan bod in de methodes van de zaakvakken als in de dagelijkse afleveringen van Het Jeugdjournaal en in de methode van begrijpend lezen Nieuwsbegrip. Wij voeren klassengesprekken a.d.h.v. succescriteria, zodat kinderen leren luisteren naar de ander en hun mening leren verwoorden.

Samenwerking Parochie / School

• De Heilige Jacobus Parochie verzorgt de Eerste Heilige Communie en het Heilig Vormsel.
• De school werkt mee aan diverse vieringen van de Jacobusparochie
• Er is een contactpersoon aangesteld die de banden met de parochie onderhoudt
• Eens in de maand is er een kindervertelviering voor de jonge kinderen
• Alle groepen bezoeken in hun schoolloopbaan de parochiekerk

Kerstviering op school

Elk jaar wordt het Kerstfeest gevierd op school, waarbij aandacht wordt besteed aan het kerstverhaal. Soms is dat een kerstdiner, soms een activiteit waarbij leerlingen en ouders een rondgang maken door het dorp en waarbij het kerstverhaal een grote rol speelt.

Pasen voor alle groepen

We vieren Pasen samen. Dit doen we door een Paasviering.
De verhalen van de Goede Week komen in alle groepen, vertaald naar hun eigen niveau, aan de orde.

Eerste Communie

(Een deel van) de leerlingen uit groep 4 doet mee met de voorbereiding van hun eerste communie, die begeleid wordt door medewerkers van de parochie en ouders. Deelname is geheel vrijblijvend.

Vormsel

(Een deel van) de leerlingen uit groep 8 doet mee aan de voorbereiding van het Vormsel, die wordt begeleid door medewerkers van de parochie en ouders. Ook hier is deelname geheel vrijblijvend.

2.5 Leren Zichtbaar Maken (LZM)

Wij zijn bijna twee jaar in ontwikkeling om Leren Zichtbaar Maken (LZM) toe te kunnen passen in ons onderwijs. LZM is niet zozeer tastbaar, maar zeker merkbaar, zichtbaar en hoorbaar. De nadruk ligt op het proces van leren in plaats van lesgeven. Leren voor een toets of cijfer wordt minder relevant. Leerlingen leren waar ze naartoe gaan, wat hun volgende stap is en ze kunnen benoemen wat ze aan het leren zijn. Daardoor worden zij eigenaar van hun leerproces. Wij kijken voortdurend welke groei leerlingen maken en wat de impact is van ons handelen op het leren van de leerlingen. We gaan in dialoog met leerlingen en vragen feedback op ons handelen. Daarbij gebruiken we de LZM leertaal zoals succescriteria, de leerkuil, focusvragen, de impactcirkel en feedback.

De basis van LZM wordt gevormd vanuit de 10 denkkaders.

1. Ik evalueer mijn impact op het leren van mijn leerlingen.
2. Ik zie toetsen als informatie over mijn impact en de volgende acties die ik kan ondernemen.
3. Ik werk samen met mijn collega’s en mijn leerlingen aan mijn visie op vooruitgang en op mijn impact.
4. Ik ben gericht op verbetering (een change agent) en ben ervan overtuigd dat elke leerling vorderingen kan maken. 
5. Ik streef naar een uitdaging voor alle leerlingen, zodat ze niet alleen ‘hun best doen’. 
6. Ik geef feedback en help leerlingen die te begrijpen. De feedback die ik krijg, probeer ik te begrijpen en ernaar te handelen. 
7. Ik ben bezig met zowel dialoog als monoloog. 
8. Ik informeer leerlingen heel precies over hoe een goed resultaat eruitziet. 
9. Ik bouw relaties en vertrouwen op, zodat het leren zich kan afspelen op een plek waar het veilig is om fouten te maken en van anderen te leren. 
10. Ik focus op het leren en de taal die daarbij hoort. 

Vanuit deze denkkaders werken we aan vijf onderdelen:

• De zichtbaar lerende leerling
• Ken uw impact
• Zichtbaar lesgeven en leidinggeven
• Effectieve feedback
• De leren zichtbaar maken school

Vanuit deze onderdelen en met de theorie in ons hoofd blijven we ons ontwikkelen, vragen we feedback en stellen we ons handelen bij, met als doel onze impact op het leren van onze leerlingen zo groot mogelijk te maken. Dit is een proces waarin we als school steeds een volgende stap zetten. Onze eerste focus lag op het zichtbaar lesgeven en leiding geven. Dit is gebaseerd op een helder inzicht in wat het beste werkt om de groei van leerlingen te stimuleren. We hadden onszelf doelen gesteld en de komende jaren zullen we onze ontwikkelingen borgen in een doorgaande lijn. Zo stemmen we ons onderwijs af op de groep als geheel en op de leerling als individu.